
Η έμφαση δίνεται κυρίως στους υδατάνθρακες που περιέχονται στα τρόφιμα καθώς αυτοί επηρεάζουν άμεσα το σάκχαρο του αίματος. Ο γλυκαιμικός δείκτης, ο οποίος δείχνει πόσο γρήγορα ένα τρόφιμο αυξάνει το σάκχαρο του αίματος, μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη επιλογή τροφίμων. Γενικά, τα επεξεργασμένα προϊόντα σίτου και οι πατάτες έχουν υψηλό ΓΔ, τα όσπρια και τα ακατέργαστα προϊόντα σίτου μέτριο ΓΔ και τα μη αμυλούχα λαχανικά (χόρτα) χαμηλό ΓΔ. Μία δίαιτα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη φαίνεται να έχει ωφέλιμη επίδραση στον έλεγχο του σακχάρου σε άτομα με διαβήτη αφού μπορεί να μειώνει την απόκριση του σακχάρου και της ινσουλίνης μετά από ένα γεύμα, ενώ παράλληλα βοηθά το άτομο να διατηρεί σε ιδανικά κιλά το βάρος του. Σε περίπτωση αυξημένου βάρους θα πρέπει να μειωθεί με τη βοήθεια διαιτολόγου αφού έστω και μια μέτρια απώλεια βάρους έχει δείξει ότι μειώνει σημαντικά την αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης.
- Υδατάνθρακες 45-55% της ημερήσιας πρόσληψης: Η πρόσληψη υδατανθράκων θα πρέπει να προέρχεται επί των πλείστων από δημητριακά ολικής άλεσης πλούσια σε φυτικές ίνες (ψωμί, ζυμαρικά, καστανό ρύζι, πλιγούρι), όσπρια, φρούτα και λαχανικά. Προσοχή στην κατανάλωση απλών σακχάρων όπως της ζάχαρης και προϊόντων που εμπεριέχεται. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στον καταμερισμό των υδατανθράκων σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, ανάλογα με το σχήμα της αγωγής με ινσουλίνη που δίνεται από τον ιατρό.
- Φυτικές ίνες 14γρ./1000kcal: Οι φυτικές ίνες είναι απαραίτητες στην καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου, των λιπιδίων στο αίμα, στον έλεγχο της ποσότητας των τροφίμων που καταναλώνονται και συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του γαστρεντερικού μας συστήματος. Περιέχονται στα φρούτα και τα λαχανικά, στα όσπρια και στα προϊόντα δημητριακών ολικής άλεσης.
- Πρωτεΐνες 15-25% ημερήσιας πρόσληψης: Η επίδραση των πρωτεϊνών στα επίπεδα σακχάρου είναι μικρή όμως η κατανάλωσή της πρέπει να γίνεται με μέτρο. Εμπεριέχονται στο κρέας, πουλερικά, θαλασσινά, ψάρι, αυγό, στα γαλακτοκομικά και στα όσπρια. Συστήνεται 2 μερίδες γαλακτοκομικών με λίγα λιπαρά την ημέρα και 1-2 φορές την εβδομάδα ψάρι και πουλερικά.
- Λίπη 25-30% ημερήσιας πρόσληψης: Ελαιόλαδο ως κύρια πηγή λίπους, ξηροί καρποί και σπόροι (ηλιόσποροι, φιστίκια, σουσάμι κ.α.) ώστε να παίρνουμε τα λεγόμενα καλά λιπαρά. Τα κορεσμένα λιπαρά που εμπεριέχονται στο κρέας και τα παράγωγά του, στο βούτυρο, στα γαλακτοκομικά με πλήρη λιπαρά και τα τρανς λιπαρά που δημιουργούνται κατά το μαγείρεμα με φυτικά έλαια θα πρέπει να αποφεύγονται γιατί οι διαβητικοί είναι επιρρεπής σε νόσους που σχετίζονται με την καρδιοπάθεια, η οποία σχετίζεται και με την αυξημένη πρόσληψη σε λιπαρά.
Τι κάνουμε όμως τις μέρες της νηστείας;
Εδώ χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στο συνδυασμό των τροφών καθώς τη νηστεία της Σαρακοστής απέχουμε από τροφές ζωικής προέλευσης. Επομένως το καθημερινό διαιτολόγιο στηρίζεται στην κατανάλωση οσπρίων, θαλασσινών (όπως οι σουπιές, καλαμαράκια, χταπόδι, γαρίδες, όστρακα κ.α), ζυμαρικών και ψωμιού, φρούτων και λαχανικών. Μπορεί όμως ένα τέτοιο πρόγραμμα να καλύψει έναν διαβητικό χωρίς να δημιουργήσει πρόβλημα στη ρύθμιση του σακχάρου; Ένα πράγμα είναι σίγουρο, ο διαβητικός χρειάζεται τη βοήθεια του διαιτολόγου προκειμένου να ακολουθήσει ένα ειδικό πρόγραμμα διατροφής για τις μέρες της νηστείας αλλά και του γιατρού του για την προσαρμογή της αγωγής του, εφόσον χρειαστεί, προκειμένου να ρυθμίσει το σάκχαρό του.
Οι πρωτεΐνες, ως βασικό συστατικό όλων των κυττάρων του σώματος, είναι απαραίτητες για τη πραγματοποίηση μιας σειράς λειτουργιών του ανθρώπινου σώματος. Οι ζωικής προέλευσης πρωτεΐνες παρέχουν σε επαρκείς ποσότητες τα απαραίτητα αμινοξέα ονομάζονται υψηλής βιολογικής αξίας και εμπεριέχονται στο κρέας, τα πουλερικά, τα ψάρια, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Οι πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης, που εμπεριέχονται στα όσπρια (γίγαντες, φασόλια, φακές, ρεβίθια κ.α.), στα δημητριακά (ρύζι, ζυμαρικά, πλιγούρι) στα μανιτάρια, ξηρούς καρπούς αν και προσφέρουν σε επαρκείς ποσότητες ορισμένα απαραίτητα αμινοξέα, εμφανίζουν έλλειψη σε άλλα γι' αυτό ονομάζονται χαμηλής βιολογικής αξίας. Όταν συνδυαστούν όμως οι φυτικές πρωτεΐνες κατάλληλα, τότε παρέχεται στον οργανισμό μια υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνη και αναπληρώνεται όσο γίνεται η ανάγκη τους στον οργανισμό.
- Για την αύξηση της βιολογικής αξίας των φυτικών πρωτεϊνών αρκεί να συνδυάζετε όσπρια με δημητριακά (π.χ. ρεβιθορυζο, φακόρυζο), λαχανικά με όσπρια(π.χ. γίγαντες με σπανάκι), λαχανικά με ξηρούς καρπούς και σπόρους, δημητριακά με μανιτάρια (ρυζότο με μανιτάρια). Τα όσπρια δημιουργούν αίσθηση πληρότητας και μειώνουν την έκκριση ινσουλίνης και βοηθούν στη διατήρηση υγιών επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
- Το κρέας, τα πουλερικά, ψάρι, αυγό και τα γαλακτοκομικά μπορούν να αντικατασταθούν με χταπόδι, καλαμαράκια, σουπιές, γαρίδες και άλλα θαλασσινά τα οποία σε συνδυασμό με πηγή αμύλου (καστανό ρύζι, ζυμαρικά ολικής άλεσης ή πλιγούρι) συνοδευμένα πάντα με σαλάτα είναι μία πολύ καλή επιλογή για τα άτομα με διαβήτη. Εφισταται η προσοχή σε διαβητικούς με υπερλιπιδαιμία λόγω της περιεκτικότητας τους σε χοληστερόλη.
- Φροντίζουμε να έχουμε αρκετούς σύνθετους υδατάνθρακες σε κάθε γεύμα. Φαγητά που είναι πλούσια σε υδατάνθρακες καλό είναι να συνοδεύονται με σαλάτες που περιέχουν άφθονα φυλλώδη λαχανικά για την πρόσληψη περισσότερων φυτικών ινών.
- Επίσης ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται σε ότι αφορά την κατανάλωση του λίπους. Το ελαιόλαδο, οι ελιές, ξηροί καρποί και οι σπόροι παρέχουν ωφέλιμα συστατικά στον οργανισμό αλλά και αρκετές θερμίδες και πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο.
- Τα γαλακτοκομικά προϊόντα μπορείτε να τα αντικαταστήσετε με γάλα, τυρί και γιαούρτι από σόγια ή αμυγδαλόγαλο (είναι πλούσιο σε ασβέστιο)
- Καθημερινά ποικιλία σε φρούτα και λαχανικά πλούσια σε φυτικές ίνες. Στις σαλάτες προσθέστε ξύδι διότι μελέτες έχουν δείξει ότι μειώνει σημαντικά τις μεταγευματικές συγκεντρώσεις γλυκόζης και ινσουλίνης σε άτομα με διαβήτη.
- Προσοχή στην κατανάλωση τροφίμων με αυξημένο νάτριο όπως τουρσί, ταραμά, ελιές από τους διαβητικούς με υπέρταση.
- Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δώσουμε σε τυχόν ελλείψεις σε ορισμένα θρεπτικά συστατικά όπως είναι το σίδηρο (συνδυάστε το με πηγές πλούσιες σε βιταμίνη C για την καλύτερη απορρόφησή του) σε άτομα που έχουν προβλήματα αναιμίας, έλλειψη της βιταμίνης Β12, της βιταμίνης D και του ασβεστίου. Γι' αυτό ίσως χρειαστεί να πάρετε κάποιο συμπλήρωμα διατροφής.
Εάν θελήσετε να ακολουθήσετε αυτό το πρόγραμμα διατροφής καλό θα ήταν πρώτα να συμβουλευτείτε το διαιτολόγο σας και μαζί να οργανώσετε ένα πλάνο διατροφής ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο πλήρες και υγιεινό για να μπορέσετε να το ακολουθήσετε τις μέρες της νηστείας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου